Zarządzanie środowiskowe Przekierowano ze strony: environmental resources management ang. environmental resources management

Zarządzanie zasobami naturalnymi zapewnia ich ochronę i pewność, że pozostaną one dostępne dla przyszłych pokoleń. Zarządzanie środowiskowe ma również na celu przyniesienie organizacji wymiernych korzyści finansowych i wizerunkowych. Ich poziom, w wyniku przeprowadzenia stosownych badań, poprzedzony właściwą ewidencją kosztów i korzyści, pozwala na podejmowanie trafnych decyzji przez zarząd organizacji. Oto główne cele zarządzania środowiskowego:

• korekta korzystnych i niekorzystnych następstw działalności lub produktów poprawiająca stan środowiska naturalnego
• poprawa wyników finansowych organizacji
• racjonalizacja wykorzystania zasobów naturalnych, niezbędnych do prowadzenia działalności lub produkcji
• spełnienie środowiskowych oczekiwań klienta
• poprawa wizerunku organizacji

• aspekt etniczny - aspekty kulturowe i socjologiczne podejścia społeczeństwa danego regionu do ingerencji w środowisko naturalne. Bardzo duże znaczenie mają poglądy społeczeństw na temat poszanowania środowiska naturalnego. Aspekt ten obejmuje dwa podstawowe założenia: antropocentryzm i ekocentrymz.

• aspekt gospodarczy - gospodarka do prawidłowego działania i wzrostu potrzebuje zasobów naturalnych. Znaczenie środowiska naturalnego podkreślają zarówno teorie ekonomii klasycznej jak i neoklasycznej.

• aspekt ekologiczny - naukowe analizy środowiska naturalnego dotyczą kilku poziomów wątpliwości, dotyczących wypływu społeczeństwa na środowisko naturalne ^[2] .

Aby zarządzanie środowiskowe było efektywne, niezbędne są standardy i systemy zarządzania. Standardy oraz protokoły zarządzania środowiskowegomają na celu zmniejszenie wpływu ludzkiej działalności na środowisko według obiektywnych kryteriów. Najpowszechniej stosowaną koncepcją redukcji szkód jest ISO 14001 oraz EMAS (ang.Eco-Managment and Audit Scheme).

Inne systemy zarządzania środowiskiem (ang. ''environmental management systems(EMS)) bazują na normie ISO 14001, często ją rozszerzając:

• The Green Dragon Environmental Management Standard jest pięciostopniowym systemem zarządzania środowiskiem. Przeznaczony dla mniejszych przedsiębiorstw, dla których norma ISO 14001 może być zbyt uciążliwa. Korzystają z niej również większe przedsiębiorstwa, które chcą wdrażać normę ISO 14001 metodą "małych kroczków".

• BS 8555 jest systemem traktowanym jako kolejny etap w drodze do wdrożenia normy ISO 14001.

• Krok naturalny mówi o skupieniu uwagi na podstawowych kryteriach ISO 14001, redukcji i racjonalizacji zużycia materiałów oraz energii.

• Naturalny kapitalizm, zaleca reformę obrachunkową (ang. accounting reform) , naśladowanie procesów biologicznych ang. biomimicry) oraz ekologie industrialną (ang. industrial ecology)

• Agencia Ochrony Środowiska Naturalnego USA (ang.US Environmental Protection Agency) posiada wiele własnych zaleceń względem zarządzania środowiskowego

• Unia Europejska oraz Bank Światowy zachęcają do wdrażania "naturalnego kapitalizmu"

Standardy

Systemy zarządzania środowiskowego zostały opracowane jako narzędzie samoregulacji w przemyśle. Najważniejsze z nich to:

• ISO 14001
• rozporządzenie EMAS

Obecnie ISO 14001 i Rozporządzenie EMAS stanowią dwie najważniejsze normy w zakresie zarządzania środowiskowego i prawdopodobnie utrzymają taki charakter przez wiele lat. ISO 14001 jest normą międzynarodową, natomiast Rozporządzenie EMAS jest aktem prawnym, umożliwiającym rejestrację organizacji w państwach członkowskich Unii Europejskiej.



Sektor publiczny

W skład sektora publicznego wchodzi cała administracja rządowa wraz z przedsiębiorstwami państwowymi^[3]. W zarządzaniu zasobami naturalnymi, sektor publiczny jest odpowiedzialny za kierowanie zarządzeniami dotyczącymi zarządzania środowiskowego oraz za tworzenie stosownego prawa chroniącego środowisko naturalne ^[4]. Tradycyjnie sektor publiczny miał za zadanie dostarczanie wiarygodnych raportów na temat wpływu np. przemysłu na środowisko naturalne^[5]. Wraz z wzrastającą liczba zagrożeń dla środowiska naturalnego, niezbędne było wprowadzenie nowych zasad działania zarządzaniem środowiskowym. Z tego faktu wynikła współpraca między sektorem publicznym, prywatnym i cywilnym, która ma na celu zrównoważone gospodarowanie zasobami naturalnymi.

Sektor prywatny

W skład sektora prywatnego wchodzą firmy prywatne oraz organizacje non-profit^[6]. Tradycyjną rola sektora prywatnego jest odzyskiwanie zasobów naturalnych^[7]. Przykładami takiej działalności mogą być organizacje zajmujące się górnictwem (minerały i ropa naftowa), zasobami leśnymi oraz zajmujące się połowem ryb. Zarządzanie środowiskowe podjęte przez sektor prywatny zależy od rodzaju dostępnych zasobów(odnawialne lub nieodnawialne), ich powszechności i dostępności. Osoby odpowiedzialne za zarządzanie środowiskowe muszą posiadać wysokie zdolności negocjacyjne w celu kolaboracji ze środowiskiem socjalnym i politycznym.

Sektor cywilny

Sektor cywilny zawiera stowarzyszenia, które tworzone są dobrowolnie, reprezentują interesy i żądania dużej części danej społeczności^[8]. Przykładami są organizacje bazujące na małych społecznościach, ludności rdzennej oraz organizacjach pozarządowych (ang. "non-government organisations"). Opierają się one na wywieraniu nacisku społecznego, który może spowodować zmiany w planach zarządzania środowiskowego. Celem stowarzyszeń cywilnych jest posiadanie istotnego głosu w sprawach związanych z zarządzaniem zasobami naturalnymi na danym terenie.



Zarządzania środowiskowego nie należy mylić z zarządzaniem środowiskiem (zarządzaniem ochroną środowiska), które dotyczy zarządzania użytkowaniem, ochroną i kształtowaniem środowiska, czyli zarządzania ochroną środowiska w szerokim tego słowa znaczeniu - w sposób bezpośredni i pośredni, na "końcu rury", w procesach produkcyjnych oraz w czasie pozaprodukcyjnej aktywności społeczeństwa i pojedynczych osób.