Zrównoważony rozwój ang. sustainable development

Ideę zrównoważonego rozwoju (dalej używany skrót ZR) streszcza pierwsze zdanie raportu Komisji Brundtland (WCED) z 1987 r. – "Nasza Wspólna Przyszłość"^[1]: Na obecnym poziomie cywilizacyjnym możliwy jest rozwój zrównoważony, to jest taki rozwój, w którym potrzeby obecnego pokolenia mogą być zaspokojone bez umniejszania szans przyszłych pokoleń na ich zaspokojenie.

Kwestią wiodącą do idei zrównoważonego rozwoju, w połowie XX wieku, było postrzeganie ówczesnego przyrostu demograficznego w kategoriach nawiązujących do dawnej wizji Thomasa Malthusa.W latach sześćdziesiątych ujęcie to uzyskało znaczną popularność ze względu na rosnące poczucie, że tempo i formy rozwoju gospodarczego, który miałby pomagać w zaspokojeniu potrzeb zwiększającej się ludzkości, prowadzą do zniszczenia przyrodniczych i surowcowo-energetycznych podstaw tegoż rozwoju. Formułowane wówczas prognozy przyrostu ludności świata łączono z szybkim wzrostem tempa zużywania zasobów, co przy ich ograniczonej ilości musiałoby zakończyć się katastrofą.

Problemy związane z zarządzaniem środowiskowym i zarządzaniem środowiskiem stały się przedmiotem intensywnej dyskusji, prowadzonej z dużym udziałem instytucji międzynarodowych, przede wszystkim Organizacji Narodów Zjednoczonych. Szczególną rolę w inspirowaniu szerokiej dyskusji o tych zagrożeniach spełnił raport Człowiek i jego środowisko, przedstawiony społeczności międzynarodowej w 1969 roku przez U Thanta, ówczesnego sekretarza generalnego ONZ oraz pierwszy raport dla Klubu Rzymskiego, zatytułowany Granice wzrostu, opublikowany na początku lat siedemdziesiątych.

Idea zrównoważonego rozwoju nakłada na przedsiębiorców obowiązki związane z ochroną środowiska naturalnego, a w szczególności zasobów naturalnych. Do polityki zrównoważonego rozwoju należą takie działania jak:

• minimalizacja wykorzystania zasobów naturalnych;
• minimalizacja wykorzystania wody i energii elektrycznej;
• stosowanie recyklingu;
• stosowanie materiałów biodegradowalnych;
• wykorzystywanie technologii przyjaznym środowisku naturalnemu;
• minimalizacja wytwarzania ścieków, gazów i pychów szkodliwych dla środowiska naturalnego;

Używając języka ekonomii można powiedzieć, że zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju społeczeństwo powinno żyć, uwzględniając rachunek kosztów swoich decyzji.

Zrównoważony rozwój leży w polu zainteresowań wielu organizacji międzynarodowych. Należą do nich m.in.:

• Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych|Program Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska (UNEP);
• Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP);
• instytucje Unii Europejskiej:
• Parlament Europejski;
• Komisja Europejska;
• Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny;

Zrównoważony rozwój stanowi ważny element systemu prawa międzynarodowego. Do najważniejszych dokumentów prawnomiędzynarodowych, ujmujących problematykę zrównoważonego rozwoju, należą:

• Agenda 21,
• Konwencja z Aarhus - Konwencja o Dostępie do Informacji, Udziale Społeczeństwa w Podejmowaniu Decyzji oraz Dostępie do Sprawiedliwości w Sprawach Dotyczących Środowiska.

W Polsce zasada zrównoważonego rozwoju zyskała rangę konstytucyjną – została zapisana w art. 5 konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej a definicja zrównoważonego rozwoju znalazła się w ustawie Prawo Ochrony Środowiska: "taki rozwój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń". ^[2]



W języku potocznym pojęcie zrównoważony rozwój zyskuje w zależności od kontekstu nieco inne znaczenia, często używane jest jako synonim zachowań "proekologicznych", zaś w środowiskach biznesowych jest utożsamiane z sukcesem i innowacyjnością.