Warunki powstania konfliktu

W ujęciu akcjonalistycznym pytania o przyczyny i uwarunkowania wybuchu konfliktów sprowadzają się do badania przyczyn pojawienia się określonych działań społecznych. Badania skupiają się na wyjaśnieniu dlaczego wystąpiły działania podmiotów, zmierzające do celów wzajemnie się wykluczających bądź do zaskoczenia przeciwników. Zgodnie z tym podejściem istnienie stron konfliktu i sprzeczności między nimi nie jest przyczyną tego zjawiska. Aby mówić o stronach konfliktu musi najpierw zaistnieć samo zjawisko. Do ujęć akcjonalistycznych można zakwalifikować wszystkie koncepcje, teorie i propozycje badawcze, w których konflikt ujmowany jest w kategoriach interakcji zachodzącej między dwoma działającymi podmiotami.

Zgodnie z podejściem humanistycznym na powstanie konfliktu mają wpływ czynniki obiektywne (sprzeczności tkwiące w strukturze danego przedsiębiorstwa lub instytucji gospodarczej np. nieadekwatność ocen pracowników, sprzeczności tkwiące w warunkach socjalnych itd.) oraz subiektywny sposób postrzegania sytuacji przez stronę konfliktu. Subiektywne źródła konfliktu obejmują także czynniki tkwiące w podświadomości ludzkiej: potrzebę bezpieczeństwa, aprobaty społecznej itp.

W ujęciu psychospołecznym za czynnik prowadzący do konfliktu uznaje się uprzedzenie. Uprzedzenia opierają się na stereotypach powstałych w wyniku przypisywania określonych cech wszystkim jednostkom należących do danej grupy, bez względu na różnice indywidualne występujące między poszczególnymi członkami. Wystąpienie uprzedzeń wiąże się z zniekształceniem przebiegu procesów poznawczych zachodzących w obrębie grupy, związanych z jej relacjami z grupami zewnętrznymi.