Projektowanie partycypacyjne ang. participatory design

Tagi: Zarządzanie projektami, Techniki projektowe
Projektowanie partycypacyjne – filozofia projektowania, która wykorzystuje w trakcie poszczególnych faz procesu projektowania wiedzę potencjalnych użytkowników[1]. Projektowanie partycypacyjne jest szczególnie używane w projektowaniu środowiska pracy, zwłaszcza w sytuacji budowania habitatów izolowanych[2]. W ergonomii pracy projektowanie tego rodzaju wymaga udziału pracowników[3]. Twórcą teorii projektowania partycypacyjnego jest Henry Sanoff, wykładowca North Carolina State University, a także profesor wizytujący Polskiego Instytutu Architektury i Sztuki.

Spis treści

Istota projektowania partycypacyjnego

Projektowanie partycypacyjne musi spełniać pewne wymogi oraz przebiegać pewnymi etapami. Musi ono zawierać takie czynności jak:
  • uważne obserwowanie stylu życiu klienta, w szczególności jego możliwości i ograniczeń, a także potrzeb i preferencji,
  • zadawania pytań do odbiorcy projektu, jak odbiera twoje poczynania, jego ocena musi być zawsze zgodna z tym co ty zamierzyłeś,
  • zestawianie opinii z opiniami klienta,
  • spoglądanie ponad ustalone arbitralne reguły (np. prawne). Są one jedynie punktem wyjścia, pewnym minimum, które należy wdrożyć,
  • uwzględnianie specyfiki klienta i projektu
  • „wchodzenie w buty” klienta, tak by została uszanowana jego niezależność[4].


Projektowanie można podzielić na takie fazy:
  • Faza pierwsza – zbudowanie wiedzy na temat realizowanego projektu
  • Faza druga – dyskusja nad proponowanymi zmianami
  • Faza trzecia – ustalenie końcowej formy działań (poprawienie błędów, osiągnięcie zgody co do celów)
  • Faza czwarta czuwanie nad realizacją projektu
  • faza piąta – ewaluacja i weryfikacja czy projekt zaspakaja potrzeby odbiorców. Jeśli nie to cykl zaczyna się od nowa.


Projektowanie tego typu powinno zawierać zależnie od sytuacji konsultacje z mieszkańcami, którzy żyją w obrębie terenu, na którym innowacje są implementowane. Projektowanie może mieć charakter sieciowy, czemu sprzyja obecny rozwój techniki informatycznych[5].

Zastosowanie praktyczne

Projektowania partycypacyjnego używa się na całym świecie, a także w Polsce. Przykładem polskiego zastosowania strategii projektowania partycypacyjnego jest budowa systemu wodno-ściekowego w Dziewinie. W jej budowaniu uczestniczyli i współdecydowali o nim mieszkańcy wsi. Udało się świetnie pogodzić dążenia mieszkańców i projektantów (pracowników i studentów, którzy go współtworzyli)[6]. Projektowanie partycypacyjne, stało się inspiracją dla dążeń w wielu dziedzinach, np. w polityce[7].

Krytyka

Projektowanie partycypacyjne niestety może być przyczyną konfliktów społecznych, mimo, że sam jego idea dąży do ich rozładowania. Może się też wiązać z blokowaniem pomysłów przez określone grupy interesu (np. mieszkańców, pracowników niższego lub wyższego szczebla).

Bibliografia

ostatnia modyfikacja 20 sierpnia 2016 r.