Rachunek zysków i strat - wariant porównawczy Przekierowano ze strony: Profit and loss account by nature of expense ang. income statement - single-step variant, profit and loss statement - single-step variant, profit and loss account by nature of expense

W krajach należących do Unii Europejskiej o treści i układzie tego sprawozdania decyduje IV Dyrektywa EWG, która zawiera cztery wzory rachunku zysków i strat. W Polsce, Ustawa o rachunkowości dopuszcza dwa warianty - porównawczy i kalkulacyjny.

Różnica między wariantami dotyczy sposobu ujęcia kosztów wytworzenia sprzedanych produktów. W wariancie porównawczym koszty prezentowane są według rodzaju z uwzględnieniem zmiany stanu produktów. W wariancie kalkulacyjnym natomiast, koszty wytworzenia ustala się dla sprzedanych produktów doliczając do nich koszty sprzedaży i ogólnego zarządu^[1]. Jest to wynikiem przyjętego sposobu ewidencji księgowej.

Wyróżnić można trzy warianty ewidencji:

1. Wariant I - koszty ujmowane tylko w układzie rodzajowym.
2. Wariant II - koszty ujmowane tylko w układzie według typów działalności.
3. Wariant III - koszty ujmowane najpierw w układzie rodzajowym, a następnie przeksięgowywane na układ według typów działalności.

Dla wariantu I sporządza się rachunek zysków i strat w układzie porównawczym, dla II w układzie kalkulacyjnym, a w przypadku III jednostka ma dowolność wyboru.

Więcej o wariancie kalkulacyjnym w artykule Rachunek zysków i strat - wariant kalkulacyjny.

Budowa rachunku zysków i strat jest w Polsce określona przez Ustawę o rachunkowości.

Budowa rachunku zysków i strat w wariancie porównawczym:

A. ||colspan=2|Przychody netto ze sprzedaży i zrównane z nimi
	- w tym od jednostek powiązanych
	|Przychody netto ze sprzedaży produktów
	|Zmiana stanu produktów (zwiększenie + / zmniejszenie - )
	|Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki
	|Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów
B. ||colspan=2|Koszty działalności operacyjnej
	|Amortyzacja
	|Zużycie materiałów i energii
	|Usługi obce
	|Podatki i opłaty, w tym:
	|- podatek akcyzowy
	|Wynagrodzenia
	|Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
	|Pozostałe koszty rodzajowe
	|Wartość sprzedanych towarów i materiałów
C. >|colspan=2|Zysk (strata) ze sprzedaży (A-B)
D. ||colspan=2|Pozostałe przychody operacyjne
	|Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych ...
	|Dotacje
	|Inne przychody operacyjne
E. ||colspan=2|Pozostałe koszty operacyjne
	|Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych
	|Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych
	|Inne koszty operacyjne
F. >|colspan=2|Zysk (strata) z działalności operacyjnej (C+D-E)
G. ||colspan=2|Przychody finansowe
	|Dywidendy i udziały w zyskach, w tym:
	|- od jednostek powiązanych
	|Odsetki, w tym:
	|- od jednostek powiązanych
	|Zysk ze zbycia inwestycji
	|Aktualizacja wartości inwestycji
	|Inne
H. ||colspan=2|Koszty finansowe
	|Odsetki, w tym:
	|- dla jednostek powiązanych
	|Strata ze zbycia inwestycji
	|Aktualizacja wartości inwestycji
	|Inne
I. >|colspan=2|Zysk (strata) z działalności gospodarczej (F+G-H)
J.||colspan=2|Wynik zdarzeń nadzwyczajnych (J.I-J.II)
	|Zyski nadzwyczajne
	|Straty nadzwyczajne
K.>|colspan=2|Zysk (strata) brutto (I+/-J)
|colspan=2|Podatek dochodowy
|colspan=2|Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty)
N. >|colspan=2|Zysk (strata) netto (K-L-M)

A. ||colspan=2|Przychody netto ze sprzedaży i zrównane z nimi || style="text-align:right" | 700 000
	- w tym od jednostek powiązanych || style="text-align:right" | 25 000
	|Przychody netto ze sprzedaży produktów || style="text-align:right" | 655 000
	|Zmiana stanu produktów (zwiększenie + / zmniejszenie - ) || style="text-align:right" | 10 000
	|Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki || style="text-align:right" | -
	|Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów || style="text-align:right" | 35 000
B. ||colspan=2|Koszty działalności operacyjnej || style="text-align:right" | 512 000
	|Amortyzacja || style="text-align:right" | 5 800
	|Zużycie materiałów i energii || style="text-align:right" | 324 200
	|Usługi obce || style="text-align:right" | 3 100
	|Podatki i opłaty: || style="text-align:right" | 6 900
	|- podatek akcyzowy || style="text-align:right" | -
	|Wynagrodzenia || style="text-align:right" | 100 800
	|Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia || style="text-align:right" | 12 300
	|Pozostałe koszty rodzajowe || style="text-align:right" | 6 700
	|Wartość sprzedanych towarów i materiałów || style="text-align:right" | 52 200
C. >|colspan=2|Zysk (strata) ze sprzedaży (A-B) || style="text-align:right" | 188 000
D. ||colspan=2|Pozostałe przychody operacyjne || style="text-align:right" | 4 600
	|Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych || style="text-align:right" | 2 500
	|Dotacje || style="text-align:right" | 1 900
	|Inne przychody operacyjne || style="text-align:right" | 2 000
E. ||colspan=2|Pozostałe koszty operacyjne || style="text-align:right" | 6 100
	|Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych || style="text-align:right" | -
	|Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych || style="text-align:right" | 2 200
	|Inne koszty operacyjne || style="text-align:right" | 3 900
F. >|colspan=2|Zysk (strata) z działalności operacyjnej (C+D-E) || style="text-align:right" | 186 500
G. ||colspan=2|Przychody finansowe || style="text-align:right" | 10 100
	|Dywidendy i udziały w zyskach: || style="text-align:right" | -
	|- od jednostek powiązanych || style="text-align:right" | -
	|Odsetki: || style="text-align:right" | 7 800
	|- od jednostek powiązanych || style="text-align:right" | -
	|Zysk ze zbycia inwestycji || style="text-align:right" | 2 300
	|Aktualizacja wartości inwestycji || style="text-align:right" | -
	|Inne || style="text-align:right" | -
H. ||colspan=2|Koszty finansowe || style="text-align:right" | 49 700 -
	|Odsetki: || style="text-align:right" | 24 800
	|- dla jednostek powiązanych || style="text-align:right" | -
	|Strata ze zbycia inwestycji || style="text-align:right" | 8 900
	|Aktualizacja wartości inwestycji || style="text-align:right" | 13 200
	|Inne || style="text-align:right" | 2 800
I. >|colspan=2|Zysk (strata) z działalności gospodarczej (F+G-H) || style="text-align:right" | 146 900
J.||colspan=2|Wynik zdarzeń nadzwyczajnych (J.I-J.II) || style="text-align:right" | (125 500)
	|Zyski nadzwyczajne || style="text-align:right" | 12 800
	|Straty nadzwyczajne || style="text-align:right" | 138 300
K.>|colspan=2|Zysk (strata) brutto (I+/-J) || style="text-align:right" | 21 400
|colspan=2|Podatek dochodowy || style="text-align:right" | 4 066
|colspan=2|Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty) || style="text-align:right" | -
N. >|colspan=2|Zysk (strata) netto (K-L-M) || style="text-align:right" | 17 334