Dołącz do Governautów, zarejestruj się
Załóż konto
Reklama

Drogi użytkowniku!
Wygląda na to, że używasz rozszerzenia blokującego reklamy.
W Governice nie stosujemy nachalnych reklam. Możesz bezpiecznie odblokować je na naszej stronie ;-)
Dział HR w przedsiębiorstwie nie jest odpowiedzialny jedynie za rekrutowanie. Zarządzanie zasobami ludzkimi ma wiele innych zadań. O wielu z nich, na przykład socjologii organizacji, szkoleniach, walce ze stresem, ocenie pracowników dowiedzieć można się z artykułów i wiadomości publikowanych w tym dziale.
Klasa niższa ang. working class, lower class, labouring class
Klasa niższa (klasa pracująca, czasami proletariat) - ludzie zatrudnieni na “niższych” stanowiskach, podległych miejscach pracy. Przeważnie do klasy pracującej zalicza się tzw. Niebieskie kołnierzyki (ang. blue-collar), ale może ona również obejmować osoby pracującą za niższą niż standardowa pensję. Klasa pracująca obejmuje zdecydowaną większość ludności w gospodarkach uprzemysłowionych, ludność z miejskich gospodarek nieuprzemysłowionych i znaczący sektor wiejskiej siły roboczej na całym świecie.
Definicje
Zgodnie z marksizmem i literaturą socjalistyczną klasa pracująca jest zwykle synonimem proletariatu i obejmuje wszystkich, którzy wytwarzają wartość ekonomiczną (ang. economic value) lub dobra pracą fizyczną lub umysłową. Kategoria ta obejmuje więc zarówno pracowników klasy niższej i klasy średniej, w tym pracowników wiedzy (ang. knowledge workers) i Białe kołnierzyki (ang. white collars).[1] Definicja ta różni się od koncepcji nieakademickiej lub uznawanej w kulturze popularnej, ponieważ nie obejmuje ona najbiedniejszych i bezrobotnych, których to określa się jako lumpenproletariat.
Z punktu widzenia pozanaukowego, termin klasa pracująca zwykle odnosi się do części społeczeństwa zarabiającej na utrzymanie pracą fizyczną (ang. labor), zwłaszcza ze stawką godzinową (ang. hourly wage). W naukach politycznych i mniej naukowych, bardziej użyteczne wydaje się określenie klasy pracującej jako mniej wykształconej. Na przykład biała klasa pracująca w Stanach Zjednoczonych została ograniczona do białych pracowników nie pochodzących z Hiszpanii i bez wykształcenia.[2] Zawody wykonywane przez klasę pracującą są podzielone na cztery grupy:[3]
- niewymagające kwalifikacji,
- rzemieślnicze,
- prace chałupnicze,
- prace w fabryce.
W przypadku określania klas pracujących według wykonywanych zawodów, każdy zawód tworzy własną klasę. Dalsze dookreślanie staje się nieprecyzyjne i nieużyteczne.
Kolejnym problemem staje się, coraz częściej wykorzystywany w socjologii, podział według wysokości zarobków. Przy takim podejściu klasa pracująca przeciwstawiana jest klasie średniej (ang. middle class) na podstawie różnic w dostępie do środków gospodarczych, edukacji, rozrywek oraz innych dóbr i usług. Różnica między klasą pracującą i średnią może wynikać ze sposobu wydawania oszczędności (na przykład środki przeznaczane na zachcianki przeciwko środkom wydawanym na żywność i schronienie).
Historia i rozwój
Pod koniec XVIII w., pod wpływem Oświecenia, społeczeństwo europejskie ulegało zmianie, która nie mogła być pogodzona z ideą niezmiennego porządku stworzonego przez Boga. Zamożni członkowie takich społeczeństw stworzyli ideologię, która obwiniała klasę pracującą za wiele problemów, których powodem była ich moralność i etyka (czyli nadmierne spożycie alkoholu, świadome lenistwo i nieumiejętność oszczędzania pieniędzy). W The Making of the English Working Class, E.P. Thompson stwierdza, że klasa pracująca w Anglii pojawiła się samoistnie i próbuje opisać transformację przednowoczesnych klas pracowników fizycznych w nowoczesne, politycznie świadome swego istnienia, klasy pracujące.
Od około 1917 roku, w wielu krajach zaczęto przezornie zwracać większą uwagę na sprawy klasy pracującej. Niektórzy historycy zauważyli, że kluczową zmianą w tych społeczeństwach wzorowanych na Sowieckich była masowa proletaryzacja wywoływana głównie przez wymuszane administracyjnie przeniesienia chłopów i pracowników wiejskich. Od tego momentu trzy główne państwa przemysłowe przeszły na zarządzanie częściowo oparte na osiągnięciach (Chiny, Laos, Wietnam, Kuba), oraz jedno państwo wzrastającej biedoty i brutalizacji (Korea Północna). Pozostałe państwa tego typu upadły (jak np. Związek Radziecki), lub nigdy nie osiągnęły znaczącego poziomu uprzemysłowienia ani dużej klasy pracującej.
Od 1960 roku, w krajach trzeciego świata wystąpiła proletaryzacja oraz ogradzanie pól chłopów, co spowodowało powstanie nowych klas pracujących. Dodatkowo, kraje takie jak Indie przechodziły proces zmian społecznych poprzez rozszerzenie wagi klasy pracującej w miastach.
Definicja marksistowska
W Manifeście komunistycznym, Karol Marks i Fryderyk Engels twierdzili, że przeznaczeniem klasy pracującej było zastąpienie kapitalizmu dyktaturą proletariatu, obalenie obowiązujących w społeczeństwie relacji, które podtrzymywały ideę podziału klasowego i ostatecznie rozwój do społeczeństwa komunistycznego, w którym “swobodny rozwój każdej jednostki jest warunkiem swobodnego rozwoju wszystkich. ” W Kapitale, Marx przeanalizował sposoby w jakie kapitalizm może wyprzedzać Oświecenie. Niektóre argumenty Marksa dotyczące przynależności do klasy pracującej zawierały kwestie takie, jak:
- status klasy ludzi w stanie tymczasowego lub stałego bezrobocia.
- status klasy służących, zwłaszcza dzieci oraz żon mężczyzn pracujących, które zwykle nie zajmowały się pracą zarobkową poza domem.
- czy pracownicy posiadający własność prywatną lub pewną ilość kapitału mogą być uważani za klasę pracującą.
- relacje miedzy chłopami, chłopami małorolnymi i klasą pracującą.
- stopień do jakiego niesklasyfikowane grupy polityczne (rasa, płeć i inne) mogą likwidować lub zastępować klasę pracującą w projektach oświeceniowych, w których przynależność do klasy pracującej jest sprzeczna lub nieujawniona.
Na przestrzeni wieków odpowiedzi na niektóre pytania zostały zostały przedyskutowane, przeanalizowane i sformułowane:
- bezrobotnych uważa się za proletariat,
- klasa osób zależnych od innych jest ustalana poprzez wysokość zarobków osoby je utrzymujące,
- proletariat może posiadać własność osobistą, co nie zmienia jego statusu,
- osoby pracujące na własny rachunek mogą być uznawani za drobnomieszczaństwo (np. wysoko opłacany specjalista, sportowiec) lub proletariat (np. pracownik kontraktowy, stosunkowo wysoko wynagradzany, zarobki którego nie są jednak stałe).
- klasa studentów zależy od klasy ich rodzin oraz od tego, czy są od nich zależni finansowo,
- rasa, płeć i klasa są kategoriami, które częściowo się pokrywają - dla kapitalistów możliwe jest strategiczne podmienianie członków powyższych grup by osiągnąć zamierzony kapitalistyczny cel, podmian takich dokonują również socjaliści aby osiągnąć cel polityczny.
W zasadzie, według zasad marksistowskich, pracownicy najemni oraz ci zależni od państwa opiekuńczego przynależą do klasy pracującej, natomiast ci żyjący ze swoich środków i inwestycji nie zaliczają się do niej. Tak duża różnica definiuje walkę klas. Różne grupy i jednostki mogą w każdym momencie stanąć po przeciwnej stronie konfliktu. Na przykład pracownicy zamkniętej fabryki w ogólnym znaczeniu przynależą do klasy pracującej, ale tylko do momentu, w którym utrzymują się ze stałej pensji, otrzymywanej od korporacji, których przychód jest zyskiem. Nie ma jednak pewności, że byli pracownicy fabryk wciąż utożsamiają się z tą klasą. Takie konflikty interesów i tożsamości wśród jednostek i społeczności mogą skutecznie podważać umiejętność klasy pracującej do solidarnego działania mającego na celu zmniejszenie wyzysku, nierównego traktowania i roli własności w określaniu szans w życiu człowieka, warunków pracy i siły politycznej.
W założeniu kapitalizm nie jest tak sprzeczny. Kapitaliści są właścicielami środków produkcji i będą nimi zarządzali dla własnego zysku. Z tej perspektywy nie ma sensu zarządzanie produkcją mające na celu dobro pracowników. Do tego stopnia, że zysk pracowników jest nie celem samym w sobie, lecz efektem ubocznym. Takie prowadzenie działalności umożliwia kapitalistom znaczne zwiększenie efektywności nie uwzględniając dobra pracowników lub działając wręcz przeciwko nim.
Społeczeństwo informacyjne
ostatnia modyfikacja 20 sierpnia 2016 r.